Nowa publikacja.
Rębkowski M., Chrystianizacja Pomorza Zachodniego. Studium archeologiczne, Szczecin 2007.
„Naukowe zainteresowania pierwszymi wiekami chrześcijaństwa na Pomorzu Zachodnim mają stosunkowo długą tradycję, a ich początki sięgają jeszcze XIX wieku. W dotychczasowej historiografii zdecydowanie dominują, co zresztą nie powinno dziwić, prace wykorzystujące źródła pisane. Na ich podstawie zajmowano się szczególnie chętnie dwoma zagadnieniami: pomorskimi misjami biskupa Ottona z Bambergu oraz kształtowaniem się tutaj organizacji kościelnej. […]
Przez jakiś czas w badaniach nad początkami pomorskiego chrześcijaństwa nie wykorzystywano w ogóle źródeł archeologicznych, bądź też spełniały one zaledwie rolę ilustratywną. […]
Tymczasem ostatnie zwłaszcza dziesięciolecie przyniosło w Europie swoisty renesans zainteresowań chrystianizacją ziem dawnego barbaricum. W prowadzonych studiach w znacznym stopniu wykorzystywane są także źródła archeologiczne, na podstawie których porusza się różne aspekty procesu, który pod względem cywilizacyjnym przekształcił Europę. […]
W pewnym sensie niniejsza praca jest w zamierzeniu próbą zapełnienia rysującej się coraz wyraźniej luki w rozpoznaniu początków, przebiegu i charakteru przemian kulturowych będących następstwem zetknięcia się tej części nadbałtyckiej Słowiańszczyzny z chrześcijaństwem.
Ze wstępu.
PORUSZANE ZAGADNIENIA
Zagadnienia wstępne
Chrystianizacja Pomorza jako problem badawczy
Cele i zakres pracy
Miejsca kultu: ecclesia, basilica, capella
Istota chrześcijańskiego miejsca kultu
Pierwszy pomorski kościół - katedra kołobrzeska
Kościoły konsekrowane przez biskupa Ottona z Bambergu (1124-1128)
Katedra w Kamieniu - główne miejsce kultu
Kościoły klasztorne
- Benedyktyni: Stołpie nad Pianą
- Premonstratensi
- Cystersi
Pozostałe kościoły (ok. 1165 - ok. 1230)
Liczebność i rozprzestrzenienie kościołów
Kontekst osadniczy miejsc kultu chrześcijańskiego
Formy najstarszych kościołów pomorskich
Ku chrystianizacji śmierci
Rola badań obrządku pogrzebowego w studiach nad chrystianizacją
W poszukiwaniu cech chrześcijańskich na wczesnośredniowiecznych cmentarzyskach Pomorza
- Dziedzictwo pierwszych wieków wczesnego średniowiecza - ciałopalenie
- Problem grobów szkieletowych IX w
- Podkurhanowe groby szkieletowe (koniec X w.? - 1. pół. XII w.?)
- Płaskie cmentarze szkieletowe (pozakościelne - koniec X w.? -1. pół. XIII w.)
- Cmentarze przykościelne
- Pochówki w kościołach
Recepcja inhumacji jako przejaw chrystianizacji Pomorza
- Periodyzacja
- Geneza inhumacji na Pomorzu i problem jej wczesnej chronologii
- Mos omnium christianorum
Przedmioty i symbole kultu
Przybory liturgiczne
-Naczynia typu Tating
- Misy brązowe
- Skrzynki relikwiarzowe
- Inne
Symbole religijne
- Krzyżyki
- Zapinki i zawieszka
- Pierścionki
- Inne
Analiza chronologiczne—przestrzenna znalezisk i ich znaczenie
Chrystianizacja Pomorza jako proces kulturowy
Spis ilustracji
Bibliografia
Zusammenfassung
Konkordancja niemieckich i polskich nazw miejscowości i rzek
