Architektura Pomorza

Niewielka wieś położona na zachodnim brzegu jeziora Strzeszowskiego w odległości około 1,5 km na północ od Trzcińska-Zdroju. Średniowieczną metrykę potwierdzają zarówno dane źródłowe jak i owalnicowy układ zabudowy. W źródłach średniowiecznych wymieniona w 1321 roku jako Stresow. Założyli ją prawdopodobnie rureccy Templariusze. Po kasacie zakonu stała się własnością Joannitów z pobliskiej Swobnicy. W okresie panowania szwedzkiego, gubernator Szczecina generał K. G. Wrangl usadowił we wsi sołtysa Gundta Anderssona. 28 czerwca 1680 roku domenę swobnicką wraz z przynależnymi wioskami nabyła Dorota, żona elektora Fryderyka Wilhelma III, Hohenzollerna. Poprzez wieki Strzeszów zachował status wsi chłopskiej o czym świadczy duża liczba samodzielnych gospodarstw. W spisie dokonanym w połowie XIX wieku wymieniono między innymi: mieszkańców - 741, gruntów ogółem - 4850 mórg, dużych gospodarstw chłopskich - 22, domów mieszkalnych - 65, warsztatów rzemieślniczych - 5, budynków gospodarczych - 157. Obecnie dominuje we wsi działalność rolnicza, jednak coraz większą rolę odgrywa agroturystyka.     

Źródła

Architektura

Kościół usytuowano w centrum wsi, pośrodku rozległego wrzecionowatego nawsia. Jest to budowla salowa, wzniesiona na planie wydłużonego prostokąta o wymiarach 10,5 x 28,7 m., orientowana, z dobudowaną pod koniec XIX wieku ceglaną wieżą. Ściany wymurowano z dokładnie obrobionych kwadr granitowych łączonych zaprawą wapienną, ułożonych w regularne warstwy. Zakończenie partii cokołowej posiada fazowanie a gzyms koronujący ściany wykonany został z profilowanych kwadr granitowych. Wnętrze zamknięte zostało stropem belkowym i dwuspadowym dachem, krytym dachówką ceramiczną.

Mimo upływu wieków, zachowały się pierwotne okna o rozglifionych obustronnie ościeżach, zamkniętych delikatnym ostrołukiem i skośnym parapetem. Cześć z nich została na nowo przemurowana w cegle. W partii zachodniej ściany południowej zachował się relikt okna, którego ościeże było o połowę krótsze. W ścianie wschodniej, zgodnie z obowiązującym kanonem, wykonano trzy okna w układzie piramidalnym. Szczyt wschodni, bez zdobień, zaopatrzony został w XIX wieku w narożne sterczynami wykonane z cegły oraz metalowy krzyż z iglicą odgromową. W partii poddasza znajduje się niewielki otwór wentylacyjny w formie krzyża.

Z pośród dwóch portali wejściowych zachował się jedynie zachodni przesłonięty przez kruchtę dobudowanej wieży. Trójuskokowe ościeże zamknięte delikatnym ostrołukiem z elementem zwornikowym jest obecnie otynkowane. Po stronie wewnętrznej widoczne są masywne zawiasy trzymające duże dwuskrzydłowe drzwi.

Drugi portal znajdował się pośrodku ściany południowej. Zachowały się kamienie cokołowe oraz kwadry ościeży wykorzystane wtórnie w wątku przemurowania. Źródła informują o drugim portalu południowym. Jednak obecnie nie można określić jego położenia, o ile w ogóle on występował? W celu odwodnienia ścian kościoła odsłonięta została w całości partia cokołowa aż do poziomu kamiennego fundamentu.   

Pod koniec XIX wieku dobudowano od zachodu wieżę wzniesioną na osi kościoła. Otrzymała ona plan kwadratu a jaj mury wymurowano w całości z cegły. Wraz z wieżą przemurowano również szczyty zachodnie zdobione blendami i sterczynami. Podziały kondygnacyjne zaakcentowano zewnętrznymi gzymsami kordonowymi i ostrołukowymi fryzami arkadowymi. Pierwsza kondygnacja stanowi kruchtę podwieżową zamkniętą sklepieniem krzyżowo-żebrowym. Od zachodu znajduje się portal wejściowy o ostrołukowym uskokowym ościeżu z nadświetlem, ujęty w ozdobną wimpergą. W ścianach południowej i północnej kruchty osadzono centralnie okna o uskokowych, ostrołukowo zamkniętych ościeżach. Powyżej znajdują się trzy ostrołukowe otwory szczelinowe, z których skrajne stanowią okna doświetlające wewnętrzny ciąg komunikacyjny. W partii centralnej powtórzono motyw, nad oknem zastosowano jednak okulus flankowany płytkimi blendami szczelinowymi. Po stronie zachodniej w okulusie osadzono tarczę zegarową. Najciekawszą pod względem wystroju architektonicznego jest trzecia kondygnacja zakończona czterema szczytami. Znajdują się tu pary ostrołukowych okien w formie maswerków z drewnianymi żaluzjami. Dekoracja szczytu składa się z ostrołukowego okna flankowanego przez niższe, ostrołukowe blendy. Nad oknem znajduje się blenda w formie krzyża łacińskiego. W narożach szczytów wmurowano kamienne żygacze a szczyty zakończono niewielkimi sterczynami. Z pomiędzy szczytów wyłania się ostrosłupowy hełm zwieńczony kulą i krzyżem, kryty blachą miedzianą.

Salowe wnętrze pozbawione jest niemal w całości pierwotnego wyposażenia. Zachowały się jedynie XIX wieczne ławki, epitafium naścienne i chór zachodni z płycinową balustradą, na którym znajduje się prospekt organowy. Ołtarze i ambonki, drewniana nadstawa w formie tryptyku jak i chrzcielnica, wykonane zostały współcześnie. W czasie wizyty trwał remont instalacji elektrycznej. 

Empora organowa wsparta jest na słupach, z których środkowe zostały podwojone i przechodzą w strop. Rozwiązanie to jest pozostałością szkieletowej konstrukcji wieży nadbudowanej nad zachodnią partią kościoła w 1739 r.  

Plac kościelny o regularnym kwadratowym zarysie wydzielony został kamienno-ceglanym murem. Bramy wjazdowe usytuowane po stornie północnej i zachodniej otrzymały formę szerokiego łuku. Wymurowane w całości z cegły zwieńczone zostały krenelażem i zaopatrzone w ażurowe kraty. Po rozległej nekropolii nie pozostał nawet ślad.      

Wyposażenie