Architektura Pomorza

Niewielka wieś o średniowiecznym rodowodzie, położona wśród rozległych połaci leśnych w połowie odległości między Dolicami i Choszcznem. W czasach słowiańskich nosiła nazwę Ostrów. Z zabytkowej zabudowy zachowały się jedynie: ruina XIII wiecznego kościoła i XIX wieczny podworski park krajobrazowy o powierzchni 14ha. Tereny wczasowo-wypoczynkowe z dogodnymi warunkami do uprawiania wędkarstwa. W celu zachowania szczególnych walorów przyrodniczych w pobliżu miejscowości utworzono w 1997r. dwa użytki ekologiczne: Czapliniec (9,89ha) oraz Gęsie bagno (21,0ha). Znajdują się tam lęgowiska i żerowiska oraz miejsca odpoczynku w czasie przelotu, licznego ptactwa m.in. czapli siwej, gęsi gęgawy, czajki, żurawia i kaczki.

Źródła

- W roku 1278 wieś została wymieniona po raz pierwszy w źródłach pisanych, Pommersches Urkundenbuch II 37.
- Kościół wzniesiono prawdopodobnie około roku 1250.> - W roku 1945 w wyniku działań wojennych uległ zniszczeniu i nie został odbudowany.

Architektura:

Kościół usytuowano pośrodku wsi na parceli otoczonej od wschodu i południa kamiennym murem. Jest on doskonałym przykładem budowli o formie przejściowej między romanizmem i gotykiem, a więc świątyni salowej, orientowanej, wzniesionej na planie prostokąta bez wyodrębnionego chóru z wieżą zachodnią tej samej szerokości co nawa. Ściany osadzone na kamiennym fundamencie wymurowane są z kamienia polnego; elewacje zewnętrzne z dokładnie obrobionych od strony lica kwadr granitowych, ułożonych w regularne warstwy, wewnętrzne zaś z kamieni nieobrobionych i ułamków skalnych wypełniających przestrzeń pomiędzy głazami. Całą świątynię obiega cokół o profilu wklęsłym zachodzący na ościeża portali.
Z pośród portali wejściowych najbardziej okazałym jest zachodni, trójuskokowy o ostrołukowym zamknięciu archiwolty. Wykonany z doskonale obrobionych i spasowanych kwadr i klińców granitowych. Od wewnątrz kruchty wieżowej otwór wejściowy posiadał prosto opracowane ościeże zamknięte łukiem odcinkowym. Forma i rozmiary wskazują, iż przez portal ten biegło główne wejście do świątyni.
Pośrodku ściany południowej znajduje się dwuuskokowy portal, którego ościeże zamknięte jest archiwoltą o delikatnym łuku ostrym z elementem zwornikowym. Także i w tym wypadku uderza niemal perfekcyjny stopień obróbki kamienia. Od strony nawy wejście posiada ościeże proste, zamknięte łukiem odcinkowym. W ościeżu tego portalu znajdują się kwadratowe otwory wykonane w grubości ściany, w których umieszczona była belka ryglującą drzwi. Po przeciwnej stronie w elewacji północnej znajduje się jeszcze jeden portal, jednouskokowy zamknięty ostrołukowo, o znacznie gorszej technice obróbki kamienia. Być może został on wykonany wtórnie.
Pierwotna ilość i rozmieszczenie otworów okiennych trudna jest do ustalenia gdyż zostały one przemurowane. Posiadały z pewnością wąskie, rozglifione na zewnątrz ościeża, zamknięte delikatnym ostrołukiem i ukośnym parapetem. Wykonane były z kwadr i klińców granitowych dokładnie spasowanych. Relikt takiego okna zachował się jedynie pośrodku elewacji wschodniej. Prawdopodobnie w okresie baroku zostały one przemurowane. Zachowując rozglifienie i skos parapetu znacznie poszerzono ościeża opracowując je w cegle i zamykając łukiem koszowym. Zagadkowo przedstawiają się dwa naprzeciwległe otwory wykonane w ścianach północnej i południowej. Formą swą przypominają przemurowane okna. Ich wykrój o obniżonym w stosunku do pozostałych łuku zamknięcia i znacznie wydłużone ościeża, sięgające niemal poziomu posadzki, każą w nich widzieć raczej portale wejściowe. Jaką więc pełniły funkcję?
Najbardziej bogatą w opracowaniu jest elewacja wschodnia. Znajdowały się w niej trzy okna o takim samym wykroju – wąskie, rozglifione ościeża, wykonane z dokładnie obrobionych kwadr i klińców granitowych, zamknięte były łagodnym łukiem ostrym i ukośnymi parapetami. Dwa skrajne zostały bezpowrotnie utracone w wyniku późniejszej przebudowy. Podobny wykrój posiadają blendy zdobiące szczyt. Opracowane są już jednak w cegle, a ich piramidalny układ rozczłonkowany jest kompozycją złożoną z okna o uskokowych, zamkniętych ostrołukowo ościeżach, blendy w formie okulusa i łacińskiego krzyża. Wnętrze nawy kryte było drewnianym stropem belkowanym i dachem dwuspadowym.
Wieża zachodnia wzniesiona została jako integralna część całej budowli o czym świadczy jednolity wątek murów, jak i obiegający całość, profilowany cokół. Podstawa o planie prostokąta wysokością równa jest murom nawy i wzniesiona została w ten sam sposób i z tego samego materiału. Wyższe partie mają już plan kwadratu i wymurowane są z nieobrobionych otoczaków przy znacznym udziale materiału ceramicznego. Kwadratowa nadbudowa wieży wzniesiona została prawdopodobnie później i zastąpiła pierwotną konstrukcję szkieletową. Kolejność taką sugeruje zachowana elewacja szczytowa wieży, dekorowana ostrołukowymi blendami rozdzielonymi okulusem, do złudzenia przypominająca rozwiązanie wschodniego szczytu. Podziały kondygnacyjne wyznaczały belkowane stropy osadzone bezpośrednio w murze. Pozostałością po nich są kwadratowe otwory rozmieszczone po obwodzie ścian. Ramiona podstawy wieży nakryte były dachami pulpitowymi, tworzącymi z dachem korpusu nawowego jedną połać. Wieża zwieńczona była prawdopodobnie dachem namiotowym lub ostrosłupowym hełmem. W zachodniej elewacji podstawy wieży znajduje się opisany już wyżej główny portal wejściowy. Wprowadzał on do przestrzennej kruchty, z której przechodziło się następnie pod szeroko rozwartym ostrołukiem do wnętrza świątyni. W elewacji południowej podstawy wieży znajduje się jeszcze jeden portal o prostych i wąskich ościeżach zamkniętych ostrołukiem. Stanowił on wejście na ciąg stromych schodów wykonanych w grubości muru, wiodących na górne kondygnacje wieży i poddasze nawy. Niestety wieża jest dziś w złym stanie technicznym, a spadające co jakiś czas odłamki cegieł stanowią zagrożenie dla bawiących się tu dzieci.
Teren kościelny otoczony kamiennym murem spełniał w przeszłości funkcję cmentarza i sąsiadował bezpośrednio z parkiem dworskim. Obecnie porasta go starodrzew i gęsta plątanina krzewów uniemożliwiająca zrobienie dokładniejszych fotografii.
Względnie dobry stan zachowania całości obiektu sugerowałby jego odbudowę. Uzasadniałaby to zarówno potrzeba duszpasterska (lepszy bowiem wiekowy kościół niż prowizoryczna kaplica adoptowana ze stolarni) jak również ranga i walory zabytku. Pozostawiam to rozwadze władz gminnych i wspólnoty parafialnej.

Wyposażenie:

Nie zachowało się.