Architektura Pomorza

Bundesland: Brandenburg
Landkreis: Uckermark

Miejscowość przygraniczna położona w odległości 20 km na południowy-zachód od przejścia granicznego w Rosówku i 7 km na zachód od Gartz (Oder). Przez pewien czas funkcjonowała również nazwa Selchow.
 

Źródła

- W Pommersches Urkundenbuch pod rokiem 1259 wymienia się Selcho.
- W Regesten der Markgrafen von Brandenburg ... pod rokiem 1297 pojawia się nazwa Zelchowe.
- Kościół wzniesiono prawdopodobnie w XIII wieku.
 

Architektura:

Kościół wzniesiono w centrum wsi przy skrzyżowaniu dróg lokalnych. Jest to świątynia salowa, orientowana, założona na planie prostokąta z prezbiterium nieco tylko węższym i niższym od nawy, prosto zamkniętym i wieżą zachodnią tej samej szerokości co nawa. Przestrzeń prezbiterium i nawy oddziela łuk tęczowy. Wszystkie ściany wzniesione są na kamiennym, ukośnie profilowanym cokole, zachodzącym również na ościeża portali i zwieńczone ceglanym prostokątnym gzymsem. Do ich wymurowania użyto starannie obrobionych kwadr granitowych, ułożonych w regularne warstwy. Jedynie ościeża portali, okien i narożników, wykonano z dokładniej obrobionych kwadr i klińców różnej wielkości.

W ścianach północnej i południowej nawy i prezbiterium znajdują się po trzy symetrycznie rozłożone okna. W korpusie nawowym okna te mają wąskie i mocno rozglifione na zewnątrz ościeża, posiadają ukośne parapety i zwieńczone są wyraźnym ostrołukiem. W części prezbiterialnej zaś, okna posiadają niemal proste parapety i półokrągłe zwieńczenie.

Takie same okna znajdują się w elewacji wschodniej. Osadzone są symetrycznie na jednej wysokości. W szczycie odpowiadają im trzy blendy ułożone w jednej linii a ponad nimi jeszcze dwie mniejsze. Tworzą razem układ piramidalny. Ościeża ich wykonane są z mniejszych kamieni i zamknięte łukiem półokrągłym. Elewacja ta nosi widoczne ślady przemurowań.

Portale wejściowe wykonane są z kwadr i klińców granitowych dokładnie obrobionych i spasowanych. Wszystkie posiadają dodatkowy wieniec kwadr w ostrołukowej archiwolcie. Najbardziej okazałym jest portal wieżowy - zachodni, stanowiący główne wejście do świątyni przez szeroką kruchtę wieżową. Trójuskokowe ościeża posiadają element zwornikowy. Drugi czynny portal znajduje się w południowej ścianie prezbiterium. Zasłonięty jest on obecnie przez dobudowaną w tym miejscu zakrystię. Kolejny, dwuuskokowy portal znajduje się w południowej ścianie nawy. Jest on do połowy zamurowany a od połowy zaszklony - nieczynny. Podobnie postąpiono z portalem o jednouskokowych ościeżach znajdującym się w ścianie północnej.

Wieża zachodnia wzniesiona została na planie prostokąta. Mury dolnej kondygnacji dociągnięte zostały tylko do wysokości nawy i przedzielone wewnątrz trójprzęsłowym sklepieniem krzyżowo-żebrowym, wykonanym z małej kostki granitowej. Czyżby stanowiło ono podstawę, otwartej na kościół empory chórowej?, nie dało się tego stwierdzić. W kondygnacji tej znajduje się wspomniany wyżej portal zachodni a nad nim okulus. Górna kondygnacja o kwadratowym przekroju posiada konstrukcję szkieletową, odeskowaną, związaną z więźbą i połacią dachu. Wieńczy ją ostrosłupowy hełm kryty blachą, zakończony kulą i krzyżem.

W nawie i prezbiterium wymieniono niedawno nowe stropy belkowane i prawdopodobnie również więźbę. Całość zaś nakryta została dwuspadowymi,ceramicznymi dachami. Plac kościelny o regularnym, prostokątnym układzie okolono kamienno-ceglanym murem z bramkami. Pełnił on funkcję przykościelnego cmentarza.

 

Wyposażenie:

- XIX wieczna polichromowana empora chórowa wsparta na słupach, okalająca większą część nawy.
- Instrument organowy warsztatu Gruneberga ze Szczecina powstały po 1862 r., skatalogowany pod nr 108.
- XIX wieczna ambona przyścienna, polichromowana.
- Ławki z tego samego okresu.
- Barokowa, polichromowana rzeźba anioła, podwieszana w prezbiterium z misą do przechowywania Eucharystii.
- Trzy barokowe, polichromowane rzeźby: Chrystusa zmartwychwstałego i apostołów.
- Ołtarz z kwadr granitowych.