PINNOW (Pniów)
Niewielka wieś położona w parku krajobrazowym Uznam-Oderhaff w odległości 5 km na wschód od wyspy Usedom. W źródłach pisanych wspomniana po raz pierwszy w roku 1396 pod nazwą Pynnow. Prawdopodobnie powstała na słowiańskim korzeniu. Obecnie składają się na nią trzy niedaleko oddalone od siebie osiedla. Zachowała swój typowo rolniczy charakter, pojawia się jednak coraz więcej zagród agroturystyczny a nad brzegami jezior enklaw z domkami letniskowymi.
Źródła
Architektura
Kościół usytuowano na wschodnim skraju naturalnego wyniesienia opadającego łagodnie w stronę jeziora Großer See. Otrzymał jednoprzestrzenną salową formę o planie prostokąta z zakrystią dobudowaną po stronie północnej prezbiterium. Ściany posadowione na kamiennym fundamencie wzniesiono z cegły z niewielkim udziałem kamiennych otoczaków. Wnętrze zamknięto stropem belkowanym i dwuspadowym dachem, krytym dachówką ceramiczną.
W późniejszym okresie kościół wielokrotnie był przebudowywany. Dodano skarpy wzmacniające ściany i naroża. Od zachodu wzniesiono wieżę o konstrukcji szkieletowej i panie kwadratu. Zachowały się jej kamienne fundamenty. Przemurowano okna i portale. Rozebrano zakrystię a w partii prezbiterialnej wybudowano podziemną kryptę z otworami wentylacyjnymi w ścianach północnej i wschodniej.
We wschodniej ścianie szczytowej zachowały się relikty pojedynczego ona o szerokim, zapewne uskokowym ościeżu, zamkniętym ostrołukiem. W późniejszym okresie zwężono je i przedzielono laskowaniem. Szczyt wschodni wydzielony fazowanym gzymsem i narożnymi sterczynami, rozczłonkowano trzema dużymi blendami o ostrołukowym wykroju. W blendzie środkowej znajduje się niewielkie okno doświetlające poddasze oraz krzyż. W przyziemiu ściany usytuowano kwadratowy otwór wentylujący kryptę.
Do ściany północnej dobudowana była zakrystia o planie prostokąta zamknięta dachem pulpitowym. Po jej rozebraniu wybito dwa okna o prostych ościeżach zamkniętych łukiem odcinkowym. W przyziemiu tej partii mury wyprowadzono kanał wentylujący kryptę. Otrzymał on dekoracyjne obramienie. W części centralnej tej ściany znajdowało się okno o podobnym wykroju a nieco dalej następne, usytuowane nad północnym portalem wejściowym. Posiadał on wąskie, dwuuskokowe ościeże zamknięte ostrołukiem. Obecnie portal pozostaje zamurowany. W miejscu przypory zachowały się relikty przemurowanego okna.
Pośrodku ściany południowej znajdował się portal o szerokim uskokowym ościeżu zamkniętym ostrołukiem. Widoczne są jego relikty. Pierwotne ona o ostrołukowym wykroju zostały zamurowane a w ich miejscy wybito nowe otwory okienne o prostym ościeżu zamkniętym łukiem odcinkowym. Przedzielono je ceglanym laskowaniem. W partii zachodnie osadzono niewielkie okno o prostym i wąskim ościeżu zamkniętym ostrołukiem.
Główne wejście do kościoła usytuowano w ścianie zachodniej. Pierwotnie znajdował się tu wysoki portal o ostrołukowym wykroju łączący wnętrze kościoła z wieżą zachodnią. Częściowo został zamurowany a w jego świetle osadzono nowe wejście portalowe o szerokim, trójuskokowym ościeżu zamkniętym ostrołukiem. Szczyt zachodni otrzymał niemal identyczną formę jak szczyt wschodni. Jedynie w blendzie środkowej brak okna a krzyż jest wielokrotnie mniejszy.
We wnętrzu kościoła zachowała się ceglana posadzka, w której osadzono płytę nagrobną oraz wejście do podziemnej krypty. W prezbiterium znajduje się ceglany ołtarz z mensą i drewnianą nadstawą. W ścianie wschodniej zachowały się wnęki o ostrołukowym wykroju. Jedna z tych wnęk zamknięta drewnianymi drzwiczkami pełniła zapewne funkcję sakramentarium. Duże wnęki o różnym wykroju znajdują się również w innych partiach murów. Do ściany południowej dostawiono emporę kolatorską a do ściany zachodniej emporę organową.
Plac kościelny o nieregularnym zarysie po dziś dzień pełni funkcję lokalnej nekropolii. Zachowało się też kilka historycznych nagrobków.
Kościół w Pinnow włączony został w odnowioną bałtycko-westfalską gałąź drogi św. Jakuba, przebiegającą w rejonie Morza Bałtyckiego - Via Baltica. W zachowanej w ogrodzie parafialnym zagrodzie mieści się niewielki punk noclegowy.
Wyposażenie
- Podwójna płyta nagrobna usytuowana w świetle dawnego portalu północnego przedstawiająca rycerza Vicko von Stedingk († 1368) w zbroi i jego małżonkę Margarethe († 1368) w długiej szacie i siatkowatym nakryciu głowy. Pochodzi z wcześniejszego kościoła.
- Kamienna płyta osadzona w podłodze kościoła poświęcona pamięci byłego dzierżawcy ziem Pommern-Wolgast i gubernatora Stolpe, Nicolausa von Klemptzen († 1552).
- Fragmenty płyty nagrobnej małżeństwa z rodziny von Steding z 1415 roku o nietypowej dla kościoła wiejskiego wielkości 2,7x1,6 m
