loading...
Zamknij wpis

MIROWO (Woltersdorf)

Województwo: zachodniopomorskie
Powiat: gryfiński
Gmina: Moryń
Diecezja: szczecińsko-kamieńska
Dekanat: Chojna
Parafia: Godków – filia pw. Św. Wojciecha BM.

Niewielka wieś sołecka położona na naturalnym wyniesieniu w otoczeniu pól uprawnych w odległości 7 km na północ od MoryniAa. Założona została w okresie kolonizacji niemieckiej zapewne na słowiańskim korzeniu. W 1248 roku decyzją księcia szczecińskiego Barnima, Mirowo włączone zostało do domeny klasztoru cystersów w Lehnin. W roku 1260 patronat nad wsią przejął nowopowstały klasztor cystersów w Mariensee. W roku 1337 w regestrze elektora brandenburskiego Ludwika wymieniono między innymi 38 łanów ziemi, 56 mieszkańców, karczmę i gospodarstwo parafialne z 3 łanami ziemi. Od XIV wieku wsią zawiadywali lennicy wywodzący się z okolicznych rodów: Mörner, Sack i Block. Po 1572 roku zsekularyzowane dobra klasztorne przeszły w posiadanie rodziny von Sack – panów na zamku w Przyjezierzu. Około roku 1608 w Mirowie został zbudowany dwór. W połowie XVIII wieku majątek wszedł w skład domeny państwowej w Przyjezierzu. W późniejszym okresie nastąpił podział dóbr na dwa majątki. Na przełomie XIX i XX wieku dzierżawcą jednego z nich, obejmującego około 500 ha, był Herbert Egler. Przed II wojną światową właścicielem majątku został Franz Spielberg. W 1928 roku we wsi mieszkało 365 osób, w tym 143 pracowników najemnych związanych z folwarkiem). Wieś i kościół przetrwały wojnę niemal nienaruszone. Po 1945 roku w Mirowie osiedlili się polscy przesiedleńcy ze wschodu tworząc małe gospodarstwa rolne. Usytuowanie poza utartymi szlakami komunikacyjnymi sprawiło, że wieś zachowała rolniczo-letniskowy charakter.  

Źródła

- Kościół wybudowano w drugiej połowie XIII wieku.
- Około XV wieku dobudowano zachodnią wieżę. 
- W wieku XIX do południowej ściany prezbiterium dobudowano zakrystię.
- Poświęcony 25 września 1946 roku jako filia parafii w Chojnie a następnie w Moryniu.
- Obecnie jest to kościół filialny parafii w Godkowie.

Architektura

Kościół usytuowano pośrodku wiejskiej zabudowy w bezpośrednim sąsiedztwie przebiegającej przez osadę drogi, na parceli wydzielonej kamiennym murem. Otrzymał prostą salową formę opartą o plan prostokąta bez wyodrębnionego prezbiterium i wieży zachodniej. Świątynię orientowano. Wszystkie ściany posadowione na kamiennym fundamencie wymurowano z kwadr granitowych łączonych zaprawą wapienną, ułożonych w regularne poziome warstwy. Pierwotną formę zniekształciły nieco późniejsze przebudowy. W XV wieku wzniesiono wieżę zachodnią a w dziewiętnastym stuleciu dobudowano południową zakrystię oraz przemurowano okna w ścianie północnej i południowej. Jednoprzestrzenne wnętrze zamknięto płaskim stropem belkowym oraz dachem dwuspadowym krytym dachówką ceramiczną. Podczas XVIII wiecznej przebudowy, strop zamieniono na drewniane sklepienie kolebkowe.  

W najbardziej okazałej elewacji wschodniej usytuowano trzy okna o ostrołukowym wykroju w układzie piramidalnym. Środkowe zamurowano w późniejszym okresie. Szczyt wschodni rozczłonkowano zespołem ostrołukowych blend o różnej wielkości i głębokości, skupionych wokół centralnie usytuowanego okulusa.

Znajdujące się w ścianach północnej i południowej okna o pierwotnym ostrołukowym wykroju zastąpiono w XIX wieku poszerzonymi otworami o ceglanych, uskokowych ościeżach, zamkniętych łukiem pełnym.

Do wnętrza kościoła wiodły dwa portale wykonane z kwadr i klińców granitowych. Zachodni o trójuskokowym ościeżu zamknięto ostrołukiem. Przesłoniła go dobudowana od zachodu wieża. Z kolei portal południowy dwuuskokowy, zamknięty ostrołukiem, ukryła dobudowana do południowej ściany kościoła kruchta (zakrystia).

Przybudówka ta otrzymała plan prostokąta i zamknięta została dachem namiotowym prostopadłym do osi kościoła, krytym dachówką cementową. Ściany wymurowano z cegły palonej. Wejście o prostym ościeżu zamkniętym łukiem odcinkowym usytuowano w ścianie południowej. Wyżej wykonano niewielkie okno doświetlające wnętrze. Ściany boczne pozostawiono bezokienne.  

Do elewacji zachodniej kościoła dobudowana została wieża o planie kwadratu. Partia dolna do wysokości murów kościoła wymurowana została z kamienia polnego z wykorzystaniem cegły w narożach. Partię górną wykonano z cegły maszynowej i zakończono prostym gzymsem okapnikowym. Trzecia z kondygnacji otrzymała konstrukcję szkieletową szalowaną. Jak na razie nie ustalono jej zwieńczenia. Obecnie zamknięto ją prostym dachem czterospadowym krytym blachą. Portal zachodni otrzymał proste ościeże zamknięte łukiem odcinkowym. Elewacje pozbawione są okien, jedynie pod gzymsem koronującym ścianę południową wykonano dwa okrągłe otwory wentylujące wnętrze.     

Plac kościelny o regularnym prostokątnym zarysie otoczony jest kamiennym murem z bramami wjazdowymi od południa i północy. Do roku 1945 pełnił funkcję lokalnej nekropolii. W latach 60` XX wieku nagrobki usunięto. Obecnie porośnięty jest starodrzewem złożonym z lip, świerków i jesionów. Bramy wjazdowe wymurowano w całości z kamienia. Otrzymały prostą prostokątną formę z szerokim ostrołukowym przejazdem. W późniejszym okresie światło przejazdu zwężono wmurowując ceglane ościeże zamknięte łukiem odcinkowym. Do bramy północnej dobudowano dodatkową niewielką furtę, wykonaną w cegle z ościeżami zamkniętymi półokrągło.       

Wyposażenie 

- Barokowy ołtarz ambonowy z 1713 roku, wykonany przez moryńskiego rzeźbiarza i snycerza Hattenkerella na zamówienie rodziny von Sack. Na ceglanej podstawie odsuniętej od ściany wschodniej osadzona była drewniana nadstawa. Otrzymała formę architektoniczną złożoną z dwóch kolumn korynckich podtrzymujących rozbudowany gzyms, na którym spoczywał półokrągły baldachim. Ażurową, bogato zdobioną czaszę, wieńczyła figura Chrystusa Zmartwychwstałego. Po bokach umieszczono w pełni rzeźbione postaci dwóch Ewangelistów. Kolejni dwaj zostali wkomponowani w wić roślinną pokrywającą uszaki. Centralną cześć ołtarza stanowił pięcioboczny kosz ambony rozczłonkowany profilowanymi gzymsami i girlandami kwiatowymi. Dół kosza wypełniła duża kiść akantu. Z kolei na podstawie kolumn znalazły swoje miejsce tarcze herbowe donatorów z rodu von Sack.        
- Sklepienie kolebkowe z początków XVIII wieku z polichromią z ok. 1713 roku.
- Empora zachodnia.
 

Dwór I

We wsi znajduje się obiekt o powierzchni 421 m2, który został zbudowany na przełomie XIX i XX wieku. Jest to budynek jednokondygnacyjny w korpusie z dwukondygnacyjnymi ryzalitami, zbudowany na rzucie prostokąta, kryty dachem dwuspadowym oraz płaskim nad ryzalitami. Przedwojenny właściciel budynku nie jest znany. Od 1996 roku należy on do prywatnego właściciela. Historyczne wyposażenie wnętrza nie zachowało się.

W sąsiedztwie znajdują się pozostałości zabudowań folwarcznych i parku z końca XIX wieku.

Dwór II

Na terenie majątku znajduje się drugi dwór zwany pałacem zbudowany w 1893 roku. Jest to budynek neoklasycystyczny dwukondygnacyjny o powierzchni 562 m². Wnętrza zamknięto dachem dwuspadowym jedynie nad ryzalitami wykonano ozdobne daszki trójspadowe. Po roku 1945 budynek ulegał wielokrotnej przebudowie i obecnie pełni funkcje mieszkaniowe. Z historycznego wyposażenia wnętrz nic się nie zachowało. W sąsiedztwie znajdują się pozostałości niewielkiego parku dworskiego.

 



Do góry