ROŚCIN (Rostin )
Źródła
Architektura
Kościół usytuowany został w centrum osady na niewielkim wyniesieniu, w bezpośrednim sąsiedztwie przebiegającej przez wieś drogi. Jest to budowla salowa wzniesiona na planie prostokąta, orientowana, bez wieżowa i wyodrębnionego prezbiterium. Wszystkie ściany posadowiono na kamiennym fundamencie i cokole zakończonym fazowanym gzymsem. Wymurowano je z kwadr granitowych łączonych zaprawą wapienną, ułożonych w regularne warstwy. Wieńczył je prostokątny gzyms koronujący, którego fragmenty ocalały. Dokładniej obrobiono kwadry w narożach ścian oraz w ościeżach portali i okien. Jedynie szczyty oraz ścianę zachodnią wymurowano z gorzej obrobionego materiału. Całość zamknięto stropem belkowym oraz dachem dwuspadowym krytym dachówką ceramiczną. Wnętrze pokryto tynkiem wapiennym, który przetrwał wieki. Szczyt wschodni rozczłonkowano płytkimi blendami w układzie piramidalnym o ceglanym obramieniu z zamknięciem w formie ostrołuku bądź trójliścia. Szczyt zachodni rozczłonkowany został bledami o wyłącznie ostrołukowym wykroju w układzie piramidalnym. U podstawy szczytów znajdują się niewielkie okna, w szczycie wschodnim o łuku ostrym a w szczycie zachodnim o łuku koszowym.
Główny portal wejściowy usytuowany w ścianie zachodniej otrzymał szerokie, trójuskokowe ościeże, wykonane z kwadr i klińców granitowych, zamknięte ostrołukiem bez elementu zwornikowego. Obecnie pozostaje zamurowany. Portal południowy posiada dwuuskokowe ościeże, zamknięte ostrołukiem bez elementu zwornikowego. Obecnie zamknięty prowizorycznymi drzwiami. Nieco na lewo znajdowało się jeszcze jedno wejście portalowe łączące wnętrze kościoła z południową przybudówką. Pozostaje zamurowane.
Okna posiadają wąskie i rozglifione obustronnie ościeża, zamknięte ostrołukiem i skośnym parapetem. Rozłożone są symetrycznie po trzy w ścianach północnej i południowej. Do końca nie można odczytać układu okien w ścianie wschodniej. Być może znaczną część ściany przemurowano od nowa. Wydaje się, że na osi kościoła znajdowało się duże okno o ostrołukowym wykroju, dolna partia ościeża wykonana była z kamienia a górna z cegły. W późniejszym okresie okno to przedzielono łukiem. Okno to flankowane jest przez dwa otwory o kwadratowym wykroju i prostych ościeżach zamknięte łukiem odcinkowym. Północne przedłużono i przemurowano w drzwi.
Do południowej ściany kościoła dobudowana była przybudówka na planie kwadratu wzniesiona z kamienia polnego i cegły. Z wnętrzem kościoła połączona była wejściem portalowym. Zapewne kryta była dachem dwuspadowym poprzecznym do osi kościoła. Dostępne mi źródła nic nie mówią o jej przeznaczeniu albo w ogóle jej nie zauważają.
Kolejna zagadka związana jest ze środkową partią ściany zachodniej. Niemal w całej swojej wysokości wykonana została z nieobrobionych otoczaków granitowych z kilkoma kamieniami wychodzącymi przed lico. Z pewnością spełniały one funkcję podpór pod drewnianą konstrukcję zadaszenia. Ponadto u podstawy tej partii ściany znajduje się zamurowane wejście wiodące do wnętrza kościoła o prostych ościeżach zamkniętych kamiennym łukiem odcinkowym. Bezpośrednio przed tą partią ściany zachowały się fragmenty przyziemia dużej dobudówki o planie kwadratu oraz rumowisko kamieni i cegieł. Z dużym prawdopodobieństwem można założyć, że są to relikty północnej zakrystii, której wnętrze mogło być zamknięte kamiennym sklepieniem kolebkowym i dachem pulpitowym.
Po roku 1945 adaptacja na cele magazynowe przyczyniła się do dewastacji obiektu ale jednocześnie do jego zachowania. W okresie tym dokonano licznych przemurowań. Wybito nowe otwory okienne i drzwiowe, szczególnie w ścianie wschodniej. Wnętrze przedzielono dodatkowym stropem. Nie wykluczone, że przynajmniej część zmian dokonana była jeszcze przed 1945 rokiem.
Podczas remontu dachu jaki odbył się w 2013 roku wykonano nowy uskokowy gzyms koronujący ściany z cegły maszynowej, spięto żelaznymi ściągami naroża murów, uzupełniono więźbę dachową i pokryto ją nową dachówką ceramiczną o trójkątnym zakończeniu.
Teren kościelny o regularnym prostokątnym zarysie otoczony jest kamiennym murem, mocno dziś zdewastowanym, między innymi przez rozrastający się w ciągu muru starodrzew lipowy. Bramki znajdowały się po stronie wschodniej i południowej. Teren kościoła pełnił funkcję lokalnej nekropolii do czasu wytyczenia nowego cmentarza.
Wyposażenie
Wyposażenia kościoła jak na razie nie udało się ustalić.