DAUER ( Durów )
Niewielka wieś kolonizacyjna założona prawdopodobnie na słowiańskim korzeniu, położona w odległości 9 km na północ od Prenzlau. Najstarsze źródło historyczne pod rokiem 1321 wymienia nadania udzielone przez Thidericus de Doweren. Do XIV wieku miejscowość funkcjonowała pod nazwą Dower zanim otrzymała obecne brzmienie (Codex diplomaticus Brandenburgensis). Rozwój miejscowości przerwany został w okresie wojny trzydziestoletniej. W latach 1630 – 1638 wieś wyludniły epidemie dżumy i głodu. W roku 1890 miejscowość ponownie odzyskała swoją świetność a liczba mieszkańców wzrosła do 444 osób. W roku 1861 przeprowadzono opodal wsi linię kolejową, którą zamknięto w 1993 roku. Pod koniec XIX wieku wybudowano urząd pocztowy z telegrafem i telefonem. Po zakończeniu działań II wojny światowej w roku 1953 powołano do życia rolniczą spółdzielnię produkcyjną (LPG). W tym też okresie pobudowano bloki mieszkalne dla pracowników spółdzielni. Znakiem czasów jest duża ferma energetyki wiatrowej postawiona na okolicznych ziemiach. Dauer liczy obecnie 180 mieszkańców.
Źródła
- Kościół wzniesiono w drugiej połowie XIII wieku.
- Na początku XVIII wieku przemurowano koronę murów, zamurowano pierwotne otwory okienne i wykonano nowe w surowym licu. Nieco później przystąpiono do przebudowy zniszczonej pożarem wieży. Jej odbudowę zakończono w 1738 roku.
- w roku 1785 założono hełm wieży.
- W 2011 roku miał miejsce ponowny pożar wieży, który strawił większość konstrukcji nośnej. Jeszcze w tym samym roku odtworzono górną cześć wieży.
- W roku 2012 wnętrze wieży zamknięto nowym hełmem, kończąc tym samym jej odbudowę.
- Kościół należy obecnie do parafii ewangelickiej w Prenzlau.
Architektura
Kościół usytuowano w centrum wsi na parceli wydzielonej kamiennym murem. Otrzymał typową dla wiejskiej architektury sakralnej tego okresu formę, złożoną z salowej nawy zamkniętej od zachodu masywem wieży tej samej szerokości i wysokości co nawa. Wszystkie ściany posadowione na kamiennym fundamencie i niskim cokole, wymurowano z kwadr granitowych łączonych zaprawą wapienną, ułożonych w regularne poziome warstwy. Granitowy jest również szczyt wschodni. Dokładniej opracowano kwadry narożne oraz ościeża portali, okien i blend szczytowych.
Pierwotne okna posiadały rozglifione ościeża zamknięte ostrołukiem i skośnym parapetem. Osadzone były symetrycznie na przestrzał. Obecnie wszystkie są zamurowane albo przemurowane. W elewacji wschodniej znajdowały się tradycyjnie trzy okna w układzie piramidalnym. W szczycie usytuowano dwie płytkie blendy o kamiennych ościeżach i niewielkie okno szczelinowe. Blendy zostały zamurowane w późniejszym okresie a pomiędzy nimi wykonano nowe okno doświetlające poddasze.
Nowe okna otrzymały szerokie ościeża zamknięte łukiem pełnym.
Jednoprzestrzenne wnętrze zamknięto stropem drewnianym i dachem dwuspadowym krytym dachówką ceramiczną.
Kościół posiadał dwa portale wejściowe północny i zachodni. Zastały one przemurowane w cegle i zamknięte łukiem koszowym. Północny portal jest obecnie zamurowany.
Wieża, murowana do wysokości nawy, w wyższej partii posiadała prawdopodobnie konstrukcję ryglową. Po pożarze wymurowano ją niemal od nowa w cegle dzieląc na dwie kondygnacje i zamknięto drewnianym hełmem zakończonym iglicą z kulą i wiatrowskazem, na którym widnieje data 1785. W ścianach każdej z kondygnacji osadzono centralnie okna o szerokich ościeżach zamkniętych łukiem koszowym obwiedzionych dodatkowo ceglaną opaską. Dolne zamknięte są drzwiczkami a górne żaluzjami. Po ponownym pożarze jaki miał miejsce w 2011 roku, otynkowano całą elewację wieży i zrekonstruowano gzymsy, odbudowano hełm a na jego ścianach odtworzono drewniane tarcze zegarowe. W górnej kondygnacji znajduje się średniowieczny dzwon. Portal wejściowy otynkowano a wejście zamknięto dwuskrzydłowymi drzwiami.
W czasie odbudowy wieży na nowo opracowano ościeża okienne, gzyms koronujący ściany północną i południową oraz ościeże portalu północnego. Ponadto usunięto ceglany komin, który dobudowany był do ściany północnej.
Plac kościelny o prostokątnym zarysie otoczony jest kamiennym murem z bramą wjazdową od zachodu. Spełni on po dzień dzisiejszy funkcję lokalnej nekropolii.
Wyposażenie
- Barokowy ołtarz pochodzący z pierwszej połowy XVIII Wieku. Otrzymał formę architektoniczną w postaci dwóch korynckich kolumny flankowanych bogatą dekoracją akantowa i zwieńczonych rozbudowanym gzymsem. W części centralnej znajduje się rzeźbione przedstawienie Wieczerzy Pańskiej, Zmartwychwstania i Wniebowstąpienia. Uzupełnieniem kompozycji są Ewangeliści i putta.
- Dzwon z XIII wieku przeniesiony prawdopodobnie z kościoła w pobliskim Göritz, odlew spiżowy.
- Barokowa chrzcielnica w formie wiszącego anioła (taufengel), powstała w warsztacie szczecińskiego rzeźbiarza Rosenberga.
- Barokowa ambona z początku XVIII wieku.
- Empora zachodnia i loże kolatorskie z herbami fundatorów z początku XVIII wieku.
- Organy jednomanuałowe powstałe w manufakturze Barnima Grüneberga w 1872 roku (nr. katalogowy - 139). Zachowały się w pierwotnej formie.