HOHENHOLZ
Niewielka osada położona na uboczu głównych traktów w odległości trzech kilometrów na północny wschód od Krackow. Na kartach historii wspomniana po raz pierwszy w 1280 roku w kontekście przynależności do rycerskiego rodu von Eickstedt. W średniowiecznych źródłach, przy okazji budowy kościoła św. Jakuba w Szczecinie, wymieniony został między innymi Hinricus de Ekstedte z Hohenholz. W XVII wieku przedstawiciele tego rodu, pozostając w służbie szwedzkiej, otrzymali dziedziczny tytuł podkomorzych Księstwa Zachodniopomorskiego. Obok starej rezydencji rodowej wznieśli nowy pałac z rozległym założeniem folwarcznym oraz zabudowania służby. Na początku XIX wieku pojawiła się dwuczłonowa nazwa nowej rodowej gałęzi Eickstedt-Peterswaldt. Od 1899 do 1945 roku Hohenholz posiadało stację kolejki wąskotorowej linii Casekow-Penkun-Oder. Ostatnim właścicielem ziemskim na Hohenholz był Vivigenz Ernst Graf von Eickstedt-Peterswaldt. Pod koniec II wojny światowej w dworze urządzono szpitala wojskowego, a po 1945 roku służył jako noclegownia dla uchodźców. W połowie XX wieku znacjonalizowany pałac pełnił różne funkcje kulturalne. Od 1980 roku budynek był nieużytkowany. Obecnie stanowi własność prywatną.
Źródła
Architektura
Kościół usytuowano w południowo-zachodnim narożniku późniejszego założenia pałacowo-folwarcznego. Wzniesiono go na planie prostokąta w prostej salowej formie z wieżą dobudowaną od zachodu o tej samej szerokości i wysokości co nawa. Przestrzenie kruchty wieżowej i nawy oddzielono dużym ostrołukiem. Szkieletowa nadstawa wieży powstała w pierwszej połowie XVIII wieku.
Wszystkie ściany posadowiono na kamiennym fundamencie i niskim cokole zakończonym fazowanym gzymsem. Wymurowano je z kwadr kamiennych ułożonych w regularne poziome warstwy. Dokładniej obrobiono kwadry ościeży portali i okien. Wnętrze zamknięto płaskim stropem belkowym oraz dachem dwuspadowym krytym dachówką ceramiczną.
Najbardziej dekoracyjnie opracowano ścianę wschodnią. W centrum kompozycji osadzono triadę okien w układzie piramidalnym. Wąskie, rozglifione obustronnie ościeża, zamknięto ostrołukiem i skośnym parapetem. W szczycie umieszczono trzy płytkie blendy o szerokich i ostrołukowo zamkniętych ościeżach. W XIX wieku dodano niewielkie prostokątne wejście zamknięte łukiem odcinkowym. Identyczny profil nadano jednoskrzydłowym drzwiom deskowanym zamykającym ten otwór.
Kościół otrzymał tylko dwa wejścia, od strony zachodniej i południowej. Portal zachodni o dość szerokim dwuuskokowym ościeżu zamknięto zdecydowanym ostrołukiem z elementem zwornikowym. Portal południowy, usytuowany mniej więcej w połowie długości ściany, otrzymał dwuuskokowe ościeże zamknięte ostrołukiem bez elementu zwornikowego. W wewnętrznym ościeżu osadzono drewnianą ościeżnicę i jednoskrzydłowe drzwi o ostrołukowym wykroju.
W XIX wieku przemurowano wszystkie okna usytuowane symetrycznie w ścianach północnej i południowej. Wąskie, obustronnie rozglifione i ostrołukowo zamknięte ościeża znacznie poszerzono, zamknięto łukami odcinkowymi i obwiedziono ozdobną opaską. Dwa niewielkie okna o prostych ościeżach dodano w koronie ściany zachodniej.
Wieża zachodnia wyrastająca z połaci dachowych otrzymała plan kwadratu. Wzniesiono ją w konstrukcji szkieletowej wypełnionej cegłą maszynową. Zwarta struktura słupów, rygli i zastrzałów ujętych oczepem rozbudowanym w profilowany okap robi wrażenie. W trzech ścianach nadstawy wieży wykonano podwójne pary prostokątnych okien zamkniętych zewnętrznymi, deskowanymi okiennicami. Wnętrze zamknięto wielopołaciowym hełmem z ośmioboczną latarnią. Zwieńczono go niską iglicą z kulą i krzyżem.
Teren wokół kościoła, o regularnym prostokątnym zarysie, otoczony został kamiennym murem z portalową bramą wjazdową od wschodu. Po stronie południowej mur ten wzmocniono masywnymi skarpami. Zamknięta przestrzeń, porośnięta starodrzewem, pełni po dziś dzień funkcję lokalnej nekropolii. Po stronie północnej odnaleźć można kwaterę rodziny von Eickstedt-Peterswaldt.
Wyposażenie
