LUCKOW (Łuków)
Źródła
Architektura
Obecna świątynia powstała na miejscu starszej budowli, która uległa zniszczeniu podczas wojny północnej. Wzniesiono ją w modnej wówczas konstrukcji szkieletowej, orientowano. Układ przestrzenny otrzymał formę złożoną z prostokątnej nawy zamkniętej od wschodu wielobocznie, flankowanej od północy i południa dwukondygnacyjnymi kruchtami wejściowymi oraz wieży kalenicowej zlicowanej z zachodnią ścianą szczytową.
Drewniana konstrukcja szkieletowa posadowiona na kamiennym fundamencie i ceglanej podmurówce zbudowana została z podwaliny, słupów, rygli i zastrzałów oraz spinającego całość oczepu. Okap wykonano z profilowanych belek i desek. Przestrzenie pomiędzy belkami wypełniono cegłą paloną. Wnętrze zamknięto płaskim stropem belkowym oraz dachem dwuspadowym krytym dachówką ceramiczną. Poligonalne zamknięcie prezbiterium nakryto dachem wielopołaciowym. Na wschodnim końcu kalenicy umieszczono iglicę z wiatrowskazem zakończoną potrójnym krzyżem. Na chorągiewce wiatrowskazu umieszczono inskrypcję upamiętniającą rok budowy kościoła - ANNO 1725.
Posadzka na większości powierzchni wykonana została z cegły palonej, w prezbiterium z kwadratowych płyt ceramicznych. Czterodzielne okna o prostych ościeżach usytuowano symetrycznie w ścianach nawy oraz w pierwszych bokach poligonalnego zamknięcia prezbiterium. Główne wejście usytuowano w ścianie zachodniej. Portal o prostym ościeżu zamknięto półokrągło dzięki zastosowaniu profilowanych zastrzałów. Dwuskrzydłowe drzwi prowadzące do kruchty wieżowej otrzymały półokrągły wykrój. To samo rozwiązanie zastosowano w przejściu z kruchty wieżowej do nawy kościoła.
Po północnej i południowej stronie nawy usytuowane zostały boczne kruchty wejściowe. Otrzymały one plan kwadratu. Przedzielono je płaskimi stropami belkowymi i zamknięto dachami dwuspadowymi poprzecznymi do osi kościoła. W każdej z trzech ścian osadzono centralnie czterodzielne okno o prostych ościeżach. Zewnętrzne jak i wewnętrzne wejścia otrzymały proste ościeża zamknięte jednoskrzydłowymi drzwiami.
Emporę zachodnią wraz z bocznymi obejściami wsparto na kolumnach oraz słupach ścian kościoła. Balustradę rozczłonkowano płycinami oraz półkolumienkami. Wejścia na emporę usytuowano po stronie wieży i w kruchcie północnej.
Wieża kalenicowa o konstrukcji słupowo-ramowej sięgającej posadzki otrzymała plan kwadratu i podzielona została na trzy kondygnacje. W trzech ścianach poziomu dzwonnego wykonano podwójne okna o prostokątnych ościeżach zamknięte żaluzjami. W ścianie wschodniej otwory okienne wychodzące na połać dachową otrzymały deskowane okiennice. Ostatnią kondygnację z otwartą więźbą zamknięto dachem czterospadowym zakończonym iglicą z kulą, wiatrowskazem i gwiazdą. W chorągiewce wiatrowskazu umieszczono inskrypcję upamiętniającą budowę wieży „ANNO 1726 SDG” (Soli Deo Gloria).
Plac kościelny o regularnym prostokątnym zarysie pozbawiony jest ogrodzenia, wydzielają go dwie ulice oraz ogrodzenia prywatnych posesji. W przeszłości pełnił on funkcję lokalnej nekropolii. Jej pozostałością jest grób pastora Friedricha Augusta Cleve'a, który w latach 1878-1902 sprawował posługę w Luckow. Drugi cmentarz założony został na zachód od kościoła przy drodze do Vogelsang. Obecny usytuowany został na południe od kościoła po drugiej stronie drogi na Ahlbeck.
Naprzeciw kościoła, po drugiej stronie ulicy, znajduje się pomnik wojenny upamiętniający mieszkańców Luckow poległych w pierwszej i drugiej wojnie światowej. Prosty w formie postument z inskrypcjami zwieńczono stylizowanym hełmem.
Wyposażenie