dodano: 2023-05-02 22:27:29 edycja: 2023-05-02 22:28:35 autor: 2 odsłon: 4779

HOHENHOLZ

Bundesland: Mecklenburg-Vorpommern
Landkreis: Vorpommern-Greifswald

Niewielka osada położona na uboczu głównych traktów w odległości trzech kilometrów na północny wschód od Krackow. Na kartach historii wspomniana po raz pierwszy w 1280 roku w kontekście przynależności do rycerskiego rodu von Eickstedt. W średniowiecznych źródłach, przy okazji budowy kościoła św. Jakuba w Szczecinie, wymieniony został między innymi Hinricus de Ekstedte z Hohenholz. W XVII wieku przedstawiciele tego rodu, pozostając w służbie szwedzkiej, otrzymali dziedziczny tytuł podkomorzych Księstwa Zachodniopomorskiego. Obok starej rezydencji rodowej wznieśli nowy pałac z rozległym założeniem folwarcznym oraz zabudowania służby. Na początku XIX wieku pojawiła się dwuczłonowa nazwa nowej rodowej gałęzi Eickstedt-Peterswaldt. Od 1899 do 1945 roku Hohenholz posiadało stację kolejki wąskotorowej linii Casekow-Penkun-Oder. Ostatnim właścicielem ziemskim na Hohenholz był Vivigenz Ernst Graf von Eickstedt-Peterswaldt. Pod koniec II wojny światowej w dworze urządzono szpitala wojskowego, a po 1945 roku służył jako noclegownia dla uchodźców. W połowie XX wieku znacjonalizowany pałac pełnił różne funkcje kulturalne. Od 1980 roku budynek był nieużytkowany. Obecnie stanowi własność prywatną. 

Źródła

- Wybudowany w drugiej połowie XIII wieku.
- W wieku XVIII wzniesiono szkieletową konstrukcję nadstawy wieży a plac kościelny obwiedziono kamiennym murem z bramą wjazdową od wschodu.  
- W XIX wieku przemurowano okna i koronę ściany zachodniej.
- Po roku 1945 kościół przez długie lata nie był użytkowany.
- Obecnie podawany jest renowacji.

Architektura

Kościół usytuowano w południowo-zachodnim narożniku późniejszego założenia pałacowo-folwarcznego. Wzniesiono go na planie prostokąta w prostej salowej formie z wieżą dobudowaną od zachodu o tej samej szerokości i wysokości co nawa. Przestrzenie kruchty wieżowej i nawy oddzielono dużym ostrołukiem. Szkieletowa nadstawa wieży powstała w pierwszej połowie XVIII wieku.  

Wszystkie ściany posadowiono na kamiennym fundamencie i niskim cokole zakończonym fazowanym gzymsem. Wymurowano je z kwadr kamiennych ułożonych w regularne poziome warstwy. Dokładniej obrobiono kwadry ościeży portali i okien. Wnętrze zamknięto płaskim stropem belkowym oraz dachem dwuspadowym krytym dachówką ceramiczną.

Najbardziej dekoracyjnie opracowano ścianę wschodnią. W centrum kompozycji osadzono triadę okien w układzie piramidalnym. Wąskie, rozglifione obustronnie ościeża, zamknięto ostrołukiem i skośnym parapetem. W szczycie umieszczono trzy płytkie blendy o szerokich i ostrołukowo zamkniętych ościeżach. W XIX wieku dodano niewielkie prostokątne wejście zamknięte łukiem odcinkowym. Identyczny profil nadano jednoskrzydłowym drzwiom deskowanym zamykającym ten otwór.   

Kościół otrzymał tylko dwa wejścia, od strony zachodniej i południowej. Portal zachodni o dość szerokim dwuuskokowym ościeżu zamknięto zdecydowanym ostrołukiem z elementem zwornikowym. Portal południowy, usytuowany mniej więcej w połowie długości ściany, otrzymał dwuuskokowe ościeże zamknięte ostrołukiem bez elementu zwornikowego. W wewnętrznym ościeżu osadzono drewnianą ościeżnicę i jednoskrzydłowe drzwi o ostrołukowym wykroju.  

W XIX wieku przemurowano wszystkie okna usytuowane symetrycznie w ścianach północnej i południowej. Wąskie, obustronnie rozglifione i ostrołukowo zamknięte ościeża znacznie poszerzono, zamknięto łukami odcinkowymi i obwiedziono ozdobną opaską. Dwa niewielkie okna o prostych ościeżach dodano w koronie ściany zachodniej.

Wieża zachodnia wyrastająca z połaci dachowych otrzymała plan kwadratu. Wzniesiono ją w konstrukcji szkieletowej wypełnionej cegłą maszynową. Zwarta struktura słupów, rygli i zastrzałów ujętych oczepem rozbudowanym w profilowany okap robi wrażenie. W trzech ścianach nadstawy wieży wykonano podwójne pary prostokątnych okien zamkniętych zewnętrznymi, deskowanymi okiennicami. Wnętrze zamknięto wielopołaciowym hełmem z ośmioboczną latarnią. Zwieńczono go niską iglicą z kulą i krzyżem.       

Teren wokół kościoła, o regularnym prostokątnym zarysie, otoczony został kamiennym murem z portalową bramą wjazdową od wschodu. Po stronie południowej mur ten wzmocniono masywnymi skarpami. Zamknięta przestrzeń, porośnięta starodrzewem, pełni po dziś dzień funkcję lokalnej nekropolii. Po stronie północnej odnaleźć można kwaterę rodziny von Eickstedt-Peterswaldt.    

Wyposażenie

- Ołtarz typu architektonicznego z trzema obrazami tablicowymi, ufundowany w 1725 roku przez szczecińskich kupców. W predelli umieszczono scenę Ostatniej Wieczerzy, w szafie Ukrzyżowanie Jezusa, w medalionie scenę złożenia Chrystusa do grobu. Całość kompozycji zwieńczono malowaną postacią Jezusa.  
- Ambona przyścienna ufundowana w 1693 roku. Wieloboczny kosz wsparty na słupie z krótkimi schodami i balustradą, zaplecek.  
- Chrzcielnica ze sztucznego kamienia wykonana w 1881 roku, ośmioboczna typu kielichowego.
- Empora zachodnia o prostej formie i ławki skrzyniowe z około 1700 roku.
- Dzwon, odlany w 1883 roku przez firmę Carla Vossa ze Szczecina.
2.jpg
3.jpg
5.jpg
8.jpg
9.jpg
10.jpg
11.jpg
12.jpg
13.jpg
14.jpg
DSC_0064.jpg
16.jpg
20.jpg
21.jpg
22.jpg
23.jpg
24.jpg
27.jpg
28.jpg
29.jpg
31.jpg
32.jpg
33.jpg
36.jpg
35.jpg
DSC_0077.jpg
DSC_0073.jpg
DSC_0071.jpg
DSC_0075.jpg
DSC_0076.jpg
DSC_0074.jpg
DSC_0072.jpg
37.jpg


02 maja 2023r. 02 maja 2023r. 2 4779