dodano: 2007-04-26 00:00:00 edycja: 2020-12-06 14:24:11 odsłon: 8524

BARTKOWO ( Bartikow )

Województwo: zachodniopomorskie
Powiat: gryfiński
Gmina: Gryfino
Diecezja: szczecińsko-kamieńska
Dekanat: Gryfino
Parafia: Chwastnica - filia pw. Wniebowzięcia NMP

 

Niewielka wieś o średniowiecznym rodowodzie założona na planie owalnicy z dużym wrzecionowatym nawsiem pośrodku. Położona wśród pól i lasów w odległości ok. 6 km na południowy wschód od Gryfina. W przeszłości stanowiła włąsność kołbackich cystersów.

Źródła

- Najstarsza wzmianka historyczna o miejscowości pochodzi z 1282 roku. Margrabiowie brandenburscy potwierdzili przekazanie wsi Klasztorowi w Kołbaczu.
- Kościół wczesnogotycki wzniesiono w I połowie XIV wieku.
- W wieku XVIII do zachodniej fasady kościoła dobudowano wieżę-dzwonnicę.
- Świątynię poświęcono 22 kwietnia 1946 roku.

Architektura:

Kościół usytuowano na wrzecionowatym nawsiu w centrum wsi, na parceli wydzielonej kamiennym murem. Jest to budowla salowa, wzniesiona na planie prostokąta, bez chóru i wieży, orientowana. Ściany posadowione na kamiennym fundamencie i niewysokim cokole wzniesiono z kamieni narzutowych łączonych zaprawą wapienną z zastosowaniem warstw wyrównawczych. Cegła pojawia się sporadycznie w obramieniach okien i portali.
 
Do wnętrza kościoła prowadzą trzy portale. Północny i południowy posiadają jednouskokowe ościeża wykonane z kwadr granitowych zamkniętych ostrołukiem. Portal zachodni o dwuskokowym ościeżu wykonano w dolnej partii z kwadr granitowych w górnej zaś z cegły. Łączył on wnętrze świątyni z nieistniejącą wieżą zachodnią. Obecnie jest zamurowany.
 
Okna rozmieszczone symetrycznie w ścianach północnej i południowej posiadają dwuuskokowe ościeża zamknięte ostrołukiem wykonane prawdopodobnie w cegle i otynkowane. Okna wypełnia stolarka drewniana imitująca laskowanie, o drobnych podziałach z maswerkiem w ostrołukowym zamknięciu. W elewacji południowej zachował się relikt (zamurowanego obecnie) niewielkiego okna w obramieniu ceglanym zamkniętego łukiem odcinkowym.
 
Jeszcze jedno duże okno znajdowało się w elewacji wschodniej. Jest ono obecnie zamurowane. Widoczne są jednak ślady kolejnych przemurowań. Pierwotnie posiadało ono ostrołukowo zamknięte ościeże wykonane z kwadr granitowych. W późniejszym okresie wprowadzono ceglany łuk odcinkowy zmniejszający światło otworu okiennego.
Wnętrze zamknięte jest stropem belkowanym i dachem siodłowym krytym dachówką ceramiczną.
 
Po stronie zachodniej kościoła zachowały się głazy fundamentowe będące pozostałością po wieży-dzwonnicy przylegającej do korpusu kościoła. Posiadała ona konstrukcję szkieletową, oszalowaną. Z powodu złego stanu technicznego rozebrano ją w latach siedemdziesiątych minionego wieku. Szczęśliwie zachował się zabytkowy dzwon złożony obecnie pod emporą chórową wewnątrz kościoła. Celowe byłoby zamontowanie go na zewnętrznej dzwonnicy, być może nawiązującej do tej, którą rozebrano.
 
Plac kościelny o regularnym prostokątnym zarysie otoczony jest kamiennym murem z bramkami od północy i południa. Pełni on w dalszym ciągu funkcję cmentarza. Zachowało się kilka nagrobków poniemieckich wartych zachowania i wyeksponowania.
 
Kościół i otoczenie bardzo dobrze utrzymane świadczy jak najlepiej o gospodarzach tego miejsca.

Wyposażenie:

Wyposażenie w większości nowożytne.
- XIX wieczna nadstawa ołtarzowa.
- XIX wieczna empora chórowa wsparta na słupach.
- Dzwon z 1753 roku.
 
 
 
Strona północna
Cmentarz
Plac kościelny
Elewacja zachodnia
Elewacja wschodnia
Cokół
Portal zachodni
Portal południowy
Portal północny
Okno w elewacji północnej
Nowe i stare okno
Relikt okna w ścianie wschodniej
Prezbiterium
Empora chórowa
Słup podtrzymujący chór
Usytuowanie kościoła


26 kwietnia 2007r. 06 grudnia 2020r. 8524