dodano: 2009-12-27 00:46:53 edycja: 2019-04-26 21:44:03 odsłon: 6279

DAMEROW

Bundesland: Mecklenburg-Vorpommern
Landkreis: Uecker-Randow
(Ruina) 
 
Niewielka wieś położona w odległości 8 km na południe od Pasewalk. Średniowieczny rodowód osady potwierdza jedynie ruina kościoła, pierwotny układ zatarty został bowiem przez późniejszą zabudowę folwarczną. Z końcem XVI wieku wieś nabyta została przez rodzinę von Winterfeld. W roku 1835 Ludwig Gustaw Winterfeld wzniósł zabudowania folwarczne wraz z rozległym dziedzińcem oraz dwór otoczony parkiem. Dwór oraz część zabudowy folwarcznej spłonęła w 1945 roku. Przy ruinie kościoła zachowała się nekropolia rodu von Winterfeld.   
 

Źródła

Architektura

Kościół usytuowano w północnym skraju osady na prostokątnej parceli wydzielonej kamiennym murem. Otrzymał formę złożoną z salowego korpusu nawowego oraz nieco szerszego masywu wieżowego. Do północno-wschodniego narożnika korpusu nawowego dobudowana była zakrystia. W późniejszym okresie do wschodniej ściany nawy dobudowano przybudówkę równą jej szerokością o nieustalonej funkcji.
 
Wszystkie ściany posadowiono na kamiennym fundamencie i niskim cokole zakończonym prostokątnym gzymsem. Wymurowano je z dokładnie obrobionych kwadr granitowych łączonych zaprawą wapienną, ułożonych w regularne warstwy. Nierówności kwadr niwelowano drobnymi okrzeskami. Lico wewnętrzne ścian przeznaczone zapewne do tynkowania charakteryzuje znacznie gorszy stopień obróbki kamienia. Przestrzeń wewnętrzną muru wypełniono mieszaniną wapna i otoczaków różnej wielkości. Jednoprzestrzenne wnętrze nawy zamknięte było prawdopodobnie płaskim stropem belkowym i dachem dwuspadowym.
 
Główny portal wejściowy znajdował się w ścianie zachodniej wieży. Ze względu na ubytki kamienia jego forma trudna jest obecnie do ustalenia. Można jedynie przypuścić iż posiadał on dwuuskokowe ościeże zamknięte ostrołukiem.
Drugi portal usytuowany był centralnie w ścianie południowej korpusu nawowego. Posiadał dwuuskokowe ościeże zamknięte ostrołukiem.
Kolejny portal łączył nawę z zakrystią. Zachowała się jedynie dolna partia prostego ościeża.
 
Do wschodniego skraju północnej ściany nawy, dobudowana była zakrystia wzniesiona na planie czworoboku. Niewielki portal o prostych ościeżach zapewniał komunikację między tymi częściami świątyni. Kwestią otwartą pozostaje zewnętrzna forma tej części budowli.
Trudna do ustalenia jest również forama i funkcja prostokątnej sali stanowiącej przedłużenie korpusu nawowego w kierunku wschodnim. Na zachowanych fragmentach muru wschodniego nawy nie widać bowiem śladów portalu łączącego obie te przestrzenie.  
 
Wieżę zachodnią wzniesiono na planie prostokąta. Masywne mury wykraczały nieznacznie poza obrys nawy. W ścianie zachodniej znajdował się, wspomniany wyżej, główny portal kościoła. Przestrzenie kruchty wieżowej i nawy oddzielał szeroki ostrołuk. Poszczególne kondygnacje zamknięte były zapewne płaskimi stropami belkowymi i dwuspadowym dachem, poprzecznym do osi kościoła.
 
Plac kościelny o prostokątnym zarysie wydzielony był kamiennym murem. Pełnił on funkcję cmentarza. Do dnia dzisiejszego zachowały się jedynie płyty nagrobne rodu von Winterfeld oraz krzyż o formie megalitycznej z inskrypcją. Plac kościelny porasta starodrzew będący integralną część dawnego założenia parkowego. Być może z tego też względu nie podjęto odbudowy kościoła, by mógł stanowić trwałą ruinę doskonale wkomponowującą się w symboliczną aranżację rodowej nekropolii.        
 
Ubytki w warstwie zewnętrznej muru wskazują na systematyczną destrukcję, dokonywaną w celu pozyskania materiału budowlanego. Stan ruiny domaga się natychmiastowej reakcji lokalnego samorządu, w przeciwnym razie nie pozostanie nic, co mogłoby przyciągnąć turystów.  
 
Wątek muru
Przybudówka wschodnia
Lico zewnętrzne ściany kościoła
Lico wewnętrzne
Gzyms cokołowy
Południowa ściana wieży
Nawa kościoła widziana od strony wieży
Kruchta wieży od strony nawy
Portal zachodni
Portal południowy
Portal południowy
Portal północny (zakrystia)
Kruchta wieży - lico wewnętrzne
Kruchta wieży - fragment ostrołuku
Kruchta wieży - fragment ostrołuku
Kruchta wieży - fragment ostrołuku
Rozebrany fragment zewnętrznego lica muru
Wypełnienie muru
Mur okalający plac kościelny
Nekropolia rodowa


27 grudnia 2009r. 26 kwietnia 2019r. 6279